සිරකරුවන්ට සමාජය එලිමහන් කදවුරක් නොවිම්
දීපා කුමුදු
සිරකරුවන් යනු විවිධ නීතිවිරෝධී ක්‍රියාවන් හේතුවෙන් රක්ෂිත බන්ධනාගාරගතව සිටින සැකකරුවන් හෝ වරදකට චූදිතයන් ලෙස නම් කෙරුණු පුද්ගලයන් වේ. නමුත්, සිරගත වීමෙන් පසු ඔවුන්ගේ මනෝභාවය, සෞඛ්‍යය, සහ සමාජයෙහි ප්‍රතිපත්තික රැඳවුම් අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම, නැවත සමාජගත වීමේදී ඇති වන අසමතුලිතතාවයන් අවම කිරීම හා නැවත සමාජගත කිරීමේදී ඇති විය හැකි ගැටළු මගහරවා සුරක්ෂිත මෙන්ම සාමකාමී පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම කටයුතු කිරීම අත්‍යවශ්‍යය.
සිරකරුවන්ගේ සුභසාධනය හා රජය ගෙන ඇති ක්‍රියාමාර්ග
1. සෞඛ්‍ය පහසුකම් සලසීම
සිරගත වූ පුද්ගලයන්ගේ මානසික හා කායික සෞඛ්‍යය සඳහා රජය විශේෂිත ක්‍රියාමාර්ග ගෙන ඇත. 2022 වසරේදී 82% ක් සිරකරුවන්ට පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය පරීක්ෂාවන් සලසා ඇතැයි නිවේදනය කර තිබේ (සෞඛ්‍ය සේවා දෙපාර්තමේන්තුව, 2022).
2. අධ්‍යාපන හා වෘත්තීය පුහුණුව
සිරකරුවන්ට වෘත්තීය පුහුණුව ලබා දීම ඔවුන්ගේ නව ජීවන තත්ත්වයක් ආරම්භ කිරීමට සහකාරී වේ. 2021 වසරේදී සිරගත වූ 3,500 ක් වෘත්තීය පුහුණුව ලබා සාර්ථකව පිටවී තිබේ. (අධිකරණ අමාත්‍යාංශ වාර්තාව, 2021).
3. සමාජගත කිරීමේ සහනදායී වැඩසටහන්
සිරකරුවන් සමාජගත කිරීම සඳහා මනෝවිද්‍යානුකූල උපදෙස් ලබා දීම, පවුල් සහ සමාජයන් සමඟ සම්බන්ධතා ශක්තිමත් කිරීමේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කර ඇත.
සිරකරුවන් නැවත සමාජගත කිරීමේදී මුහුණ දෙන ගැටලු
සිරගත වූ පුද්ගලයන් නැවත සමාජයට එක්වීමේදී ඔවුන්ට සමාජයේ විවිධ විරෝධතා හා පිළිගැනීමේ අඩුවකට මුහුණ දීමට සිදුවේ.මෙම තත්ත්වය අවම කර ගැනිම සමස්ත සමාජය වෙත පැවරෙන වගකිමකි, 2021 දී සිදුකළ සමාජ විග්‍රහයක් අනුව, 65% ක් සමාජයෙන් පසුබැසීමේ වාර්තා ලබා දී ඇත. (සමාජ විද්‍යා නියෝජන වාර්තාව, 2021).
සිරගත වූ අයගේ ආර්ථික සම්බන්ධතාවයන් බිඳ වැටීමෙන් ඔවුන්ගේ ජීවිත නැවත ගොඩනැගීම දුෂ්කර රජයේ සටහන් පෙන්වා දි ඇත, 45% ක් සිරකරුවන් පවුලේ ආර්ථික ප්‍රධානියා ලෙස කටයුතු කර ඇති බවට හදුනාගෙන ඇත. බන්ධනාගාර ජීවිතයේදී ඇතිවන පීඩාව, බරපතල මානසික පසුබැමට හේතුවි තිබේ.
මෙම තත්ත්වයන් අවම කරගැනිම සදහා රජයවිසින් සිරකරුවන්ගේ මානසික සෞඛ්‍ය ඉහල නැංවිම සදහා
සිරගත වූ අය සඳහා මානසික ප්‍රතිකාර මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීම හා විශේෂිත උපදේශකයන් සලසා තිබේ. බන්ධනාගාර ජීවිතයේදී ඇතිවන පීඩාව, බරපතල මානසික පසුබැමට හේතුවි තිබේ.එමෙන්ම සිරකරුවන්ට වෘත්තීය පුහුණුව ලබා දෙමින් රැකියා අවස්ථා සංවර්ධනය කිරීමට වැඩසටහන්ද ක්‍රියාත්මක වේ. සමාජ විශේෂඥයන් සමඟ එක්ව ඔවුන්ගේ ආර්ථික හා මානසික පුනරුත්ථාපනය සදහා වැඩි අවධානයක් යොමු කර ඇත
.
.
එසේ වුවද මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය හෝ සන්තකයේ තබා ගැනීමේ වරදට සිරගත ව සිට නැවත සමාජයට පිවිසෙන පුද්ගලයන් නිසියාකාරව පුනරුත්ථාපනය වී තිබේද යන්න සම්බන්ධයෙන් ගැටලු මතු වී තිබේ. මක් නිසාද යත් ඔවුන් සමාජගත වීමේන් පසුවද නැවත මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය කිරීමට පෙළඹීම සමාජ පිළිලයක් බවට පත් වී තිබේ.
එසේම එම වරදකරුවන් හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ පවුල්වල පිරිස් මුහුණ දෙන මනෝ-සාමාජීය ගැටලු බොහෝමයකි. පවුල තුළ ආර්ථික අර්බුදයක් නිර්මාණය වීම, සමාජ අවමානයට ලක් වීම, සමාජයෙන් කොන් වීම, මානසික පීඩනය වැනි තත්ත්වයන්ට මුහුණ දීමට සිදු වේ.
නිගමනය
සිරකරුවන්ට පනවා ඇති දඩුවම් මගින් ඔවුන් නීතිය පිළිපැදිය යුතු බවට දැනුවත් කිරීම මීළඟට ඇති වී තිබෙන විසඳුම් සෙවීමට අවශ්‍ය අභියෝගයකි. සිරකරුවන්ගේ සුභසාධනය සහ ඔවුන් නැවත සමාජගත කිරීමේ ක්‍රියාවලිය, සමාජය හා රජය එකඟතාවයකින් යුතුව ක්‍රියාත්මක කරන්නේ නම්, අනාගත සමාජය සඳහා සාමකාමී හා සංවර්ධිත මාර්ගයක් විවෘත වනු ඇත.
පරිශීලන
- සෞඛ්‍ය සේවා දෙපාර්තමේන්තුව. (2022). සිරකරුවන්ගේ සෞඛ්‍ය මූලධර්ම.
- අධිකරණ අමාත්‍යාංශ වාර්තාව. (2021). සිරකරුවන්ගේ විශේෂ වාර්තා.
- සමාජ විද්‍යා නියෝජන වාර්තාව. (2021). සිරකරුවන්ගේ නැවත සමාජගත වීමේ ගැටළු.
